از مجموع نظریات مفسران استفاده می شود مقتسمین کسانی بودند که در مقابل پیامبر صف آرایی کرده قرآن را قسمت قسمت کرده، آنچه را که به نفعشان بود پذیرفتند و آنچه را که به ضررشان بود، گفتند دروغ، افسانه و... است.
گفتنی است که این صفت اختصاص به همان گروه صدر اسلام نداشته، بلکه هر کس و هر گروهی در هر زمان این خصوصیت را داشته باشد، این آیه بر آنها قابل انطباق است.
در این مقاله به دو بحث مجزای تفسیری می پردازیم:
بحث نخست: منظور از مقتسمین در آیات 89 تا 91 سوره حجر چه کسانی هستند؟
"کَما أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمِینَ* الَّذِینَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِینَ"؛ (ما بر آنها عذابى مىفرستیم) همان گونه که بر تجزیهگران (آیات الهى) فرستادیم! همان ها که قرآن را تقسیم کردند (آنچه را به سودشان بود پذیرفتند، و آنچه را بر خلاف هوس هایشان بود رها نمودند)!
کلمه "عضین" جمع "عضه" است و اصل عضه "عضوه" بوده "واو" آن را انداختهاند و به همین جهت جمع آن با نون آمده است، همچنان که در "عزه" گفته شده است عزون، چون اصل عزه نیز عزوه بوده، و" تعضیه" به معناى تفریق است، و از "اعضاء" گرفته شده که هر یک از دیگرى جدا است، پس اگر بگوییم "عضیت الشیء" معنایش این است که من فلان چیز را متفرق و عضو عضو کردم.[1]